Auteur: Messiaans-Joods voorganger Paul Daniëls (Gemeente Beth Echad, Spijkenisse – inmiddels opgeheven)

Samen groeien

Het is een groeiproces voor hen die oprecht in contact willen treden met hun Joodse vrienden.

Om te leren werken met het Joodse volk en om hun religieuze achtergrond beter te leren begrijpen is een diep verlangen en volkomen liefde nodig voor de medemens maar vooral voor het Joodse volk en de Joodse cultuur.
Het is nodig om alle vooroordelen die we kunnen hebben ten opzichte van het volk en de mensen weg te doen. We moeten daarom oprecht vragen aan G-d of hij onze gedachten en woorden zal begeleiden. Dan kan de Ruach HaElohim (de geest van G-d) onze gedachten, houding, handelen en verstand volledig vullen met warmte voor het Joodse volk. Dat Yeshua (Jezus) ons daarin zal leiden en zegenen is de basis van het Christelijk geloof.

Waarom Yeshua gebruiken? Wij kennen hem als Jezus van Nazareth. In het Joodse denken is de naam van Jezus verbonden aan de opstandeling die het Christendom geïnitieerd heeft. Een religie die verantwoordelijk was voor vele vervolgingen en de dood van veel Joden op haar geweten heeft. Yeshua aan de andere kant is een Jood te midden van zijn eigen volk. Hij is de moeite waard om naar te luisteren.

Laten we bidden dat G-d ons en onze Joodse vrienden, het Joodse volk in het algemeen en hen die daaraan toegewijd zijn, zal verenigen. Dat G-d ons geloof, liefde en competentie zal geven om met hen te kunnen communiceren.

Het begrijpen van Judaïsme 

Het zal helpen als we in de taal van het Joodse volk konden spreken maar spreken in liefde is het allerbelangrijkste. We zullen niet iedereen gaan bereiken, zij die actief en toegewijd zijn aan de Joodse religie zullen nooit Yeshua HaMeshiach (Jezus de Messias) noemen. Dat is ook niet nodig!

Er zijn vele Joodse stromingen en enorme verschillen tussen de Joden onderling. Judaïsme is een cultuur omschrijving dat multireligieus is, multinationaal, multi-etnisch. Er kan geen sprake zijn van een allesomvattende beschrijving van het Jodendom. Op hetzelfde moment is iedere Joodse persoon zo uniek dat een persoonlijke benadering altijd gepaard moet gaan met respect en liefde. Vriendschap is de basis voor een open en eerlijke dialoog. Is dit niet altijd al waar!

Zonder de basis van geloof, hoop en liefde heeft de Christen weinig invloed op de Joodse persoon om van zijn of haar geloof te getuigen. (1 Korintiërs 13). Zoek een Bijbelse basis voor discussies. Wees niet bang of ontmoedigt (Jozua 1:9). Yeshua heeft beloofd dat hij altijd bij ons zal zijn (Matteüs 28:20).

Enkele belangrijke gedachten om te onthouden:

1. Houding – Weet dat de Heer onze kracht en sterkte is. Wees niet arrogant.
2. Etnische identiteit – Het helpt als je Joods bloed hebt. Het is belangrijker om een Joods hart te hebben. Liefde voor het volk is net zo goed als ertoe behoren.
3. Relevante onderwijzing – Onderwijs in de Schriften is goed, maar een persoonlijke warme relatie met G-d en je medemens overstijgt het woord. Als je beide hebt is geweldig.
4. Taalvaardigheid in Hebreeuws. Als je iets van de taal begrijpt en kan spreken helpt, maar de taal van het hart is beter. Heb je beide tot je beschikking is schitterend.
5. Kennis van gewoonten en tradities – Als je enkele Joodse gebeden en liederen kent heeft dat zeker nut maar de Schrift kunnen uitleggen, onderlegd in waarheid, is een vereiste. Heb je beide in de diensten en studies dan is dat een ongekende kracht!
6. Liefde voor het volk – Als je een verlangen hebt om mensen in contact te brengen met G-d is prima, maar een individuele liefde voor die mens die je wil bereiken is vele malen beter. Niet overtuigen maar getuigen.
7. Luistervaardigheid – Wees snel in luisteren, langzaam in spreken. Vergeef harde woorden van de ander en bied je verontschuldigingen aan waar je de plank misslaat. G-d zal je zegenen in je gedachten en woorden.

Enige handreikingen bij het bereiken van Joodse broeders

We kunnen nooit helemaal een specifieke groep mensen begrijpen en classificeren in een ordelijk systeem. Dit geldt helemaal voor het Joodse volk. Het Jodendom is niet alleen maar een religie, maar ook een nationaliteit en een cultuur. Dit is een heel belangrijk gegeven. Wie is er nu Jood? Moet je dan alle drie de gegevens tot erfgoed hebben of is een enkel onderdeel hiervan al voldoende?

Je kan dus niet tegen iemand zeggen, “dus jij was Joods.” Het zou hetzelfde zijn om tegen een Chinese Nederlander te zeggen, “dus jij was een Chinees.” Iemand is en blijft Joods ook al zou de orthodoxe rabbijn deze persoon als niet-jood typeren. Dat kan zijn vanwege afkomst en geboorte, vanwege bewoning in het land of omdat iemand de religie heeft aangenomen. Laat een enkel onderdeel hiervan weg en men is nog steeds Joods! We moeten dus leren om te kunnen communiceren met het Joodse volk in de Joodse cultuur (b.v. feestdagen, maar ook met Talliet en Kippah), de religie (Oud-testamentische erfenis), erfgoed (muziek, feesten enz.) en nationaliteit (taal en locatie).

Het Joodse volk kan niet omschreven worden met bruine ogen en donker haar, grote neus en pijpenkrullen. Het Joodse volk is net zo divers als de landen waarheen zij verdreven werden door alle eeuwen heen. Er zijn ook vele religieuze stromingen binnen het Jodendom. Het blijven mensen met de zelfde basisbehoeften als iedereen. Er zijn ook Christelijke Joden (alhoewel relatief weinig), net zoals er Joodse Christenen zijn (meer dan andersom).

Gedachte! – Zou je met iemand willen trouwen van een bevolkingsgroep of religie die een deel van jouw familie heeft vermoord? In minder dan 100 jaar is tweederde deel van alle Europese Joden vermoord door de andere bevolkingsgroepen… vaak in relatie met een vroom Christelijk geloof.

Zelfs indien de gelovige Christenen niet direct de schuld dragen voor deze gruwelen uit het verleden is dat moeilijk uit het gedachtegoed van het Joodse volk weg te halen. Vaak doen we Joden ook pijn vanwege bepaalde grappen, leerstellingen binnen Christelijke gemeenschappen (b.v. de vervangingsleer), geloofsovertuigingen en anti-Semitische uitlatingen. Te vaak heeft de Christelijke wereld en haar bewoners onchristelijk gehandeld. Het is een onbeschrijfelijk gevoel als je niet veilig bent in het overgrote deel van de wereld. Uitroeiing in Arabische landen en Rusland, vervolgingen en verdrukkingen overal waar men een veilig haven dacht te vinden. Tevens brengt men dan de woordelijke doodsteek toe met het mes, om de al aanwezige kogelwond te verzachten, met de opmerking dat ze het wel verdiend hebben vanwege het verwerpen van Jezus.

Het Antisemitisme komt regelrecht van Satan vandaan, die tegen G-d en Zijn getrouwe volgelingen is. De tegenstander wil iedereen vernietigen die de ware G-d, de schepper van hemel en aarde, dienen. (Het woord Antisemitisme is pas in 1881 na de Russische pogroms een officieel woord geworden).

Het is waar dat veel Joden invloedrijke banen hebben en er gelukkig ook rijke Joden bestaan. Alsof dat een taboe zou zijn. Maar er bestaat niet zo iets als een geheime overname van de gehele wereld door het Jodendom. Het Joodse volk is een hardwerkend volk en zijn vanwege geringe fysieke kracht meer gericht op geestelijke kracht, hetgeen ook bevordert wordt door het geloof in de Schriften. Het Jodendom wil de wereld een betere plaats maken en zij streven oprecht de vrede na. Ook dit heeft haar oorsprong in onze religie. Tevens wordt het bepaald door het voorkomen van geweld en niet uitlokken van vervolgingen.

Christenen, maar ook Moslims en anderen, zouden heel goed moeten nadenken over hun status ten opzichte van Joden en medegelovigen in G-d. Zelfs Christenen die menen alle waarheid te hebben, b.v. omdat zij toevallig ook de sabbat vieren of de feesten houden of kosjer eten, moeten heel bewust over hun boodschap en houding gaan nadenken. Het kan niet zo zijn dat zij de verkondiging van de blijde boodschap brengen met vuur en zwaard, zoals in de middeleeuwen gebeurde. De evangelisatie moet een open karakter hebben, als een getuigenis waar aantrekkingskracht van uitgaat zodat ‘proberen te bekeren’ achterwege kan blijven. Het is al verwonderlijk dat Christelijke kampanjes soms zelfs de naam ‘kruistocht’ krijgen. Het is onmogelijk om anderen te bereiken als we de verkeerde indrukken afgeven. Zou u met uw Katholieke vriend meegaan als hij u uitnodigde om mee te gaan naar een etentje die de term Inquisitiemaaltijd had?

Open staan voor anderen hun gedachten en achtergrond is erg belangrijk voor iedereen maar vooral voor de Joodse vrienden die we hebben. Wees oprecht en draag zorg voor ze. Gebruik geen pijnlijke woorden en vooral: Probeer ze niet te winnen voor Christendom! Let wel, ze komen vanzelf wel en weet dat het heel moeilijk is om in het Jodendom vaste voet te krijgen. Waarom? Gewoon omdat het niet makkelijk is om Joods te zijn, waarom willen gelovigen dan assimileren met hen? Ze zullen daarover alleen al zeer wantrouwig staan tegenover Christenen.

Hinten en tips

Wanneer je een synagoge bezoekt met je vriend wees dan geen haai in een viskom. Je bent te midden van vrienden, leer van ze en probeer in contact met ze te komen. Ontdek hun religieuze erfenis.

Probeer niemand te bekeren, punten te scoren door inconsequenties of fouten aan te wijzen, of de Bijbel spitsvondig te citeren. En weet wel wat je citeert, men kan het vaak beter dan u! Als de mensen je groeten probeer niet je geloof op te dringen of je trots over je geloofsgoed bij hen neer te leggen. Je bent daar als vriend en leerling. Als ze je vragen wat voor geloof je hebt, wees dan eerlijk, maar ik kan me niet voorstellen dat iemand dat zal vragen tenzij je daar enige aanleiding toe had gegeven.

Probeer geen contacten te krijgen met de verborgen agenda… voor toekomstige evangelisatie! Dat is geen goede benadering en de sjoel is er geen locatie voor. Hoe zou u zich voelen als iemand van buitenaf in je kerk kwam, waar je tijd, geld, energie en liefde in geïnvesteerd hebt om daar jacht te maken op de leden? Dus relax en geniet van de synagogendienst. Bouw eerst relaties op voordat leerstellingen vergeleken kunnen worden, dan nog is de studie vrijblijvend !

Houdt er rekening mee dat hier geen tactieken worden besproken om anderen te vangen maar manieren om vriendschappen te ontwikkelen met mensen die je kent of gaat leren kennen. Vriendschappen kunnen dan ontwikkelen tot hechte relaties.

Dring niet jouw geloof of een bezoek aan je gemeenschap op. Maak een vriend en geniet van de vriendschap. Wanneer geloof ter sprake komt, uitstekend, maar dring het niet op.  Spreek eerder vanuit een persoonlijk getuigenis, zoals jij functioneert in jou geloof. Je hoofddoel moet zijn contact leggen. Wanneer je hun leert kennen, hun geschiedenis, waar ze vandaan komen, hoe ze zijn, hoe de familie in elkaar zit, hun verleden, enz. Luister eerder dan te spreken. Wees ontspannen. Er zal ooit een tijd komen dat je ze kunt uitnodigen.

Iedere groep heeft zijn eigen vocabulaire en uitdrukkingen. Christenen gebruiken een taal die onbegrijpelijk is voor niet-christenen. Dit kan zelfs wel een geloofsdialect genoemd worden. Joden zijn niet anders. De meeste Christenen begrijpen de Joodse uitdrukkingen, taal en bewoordingen niet. Dit is dus wederzijds. De realiteit is dat de meeste mensen in de kerken nooit een boek hebben gelezen waarin expliciet benaderingsmethoden tot het Joodse volk centraal stond. Wat kun je zeggen en wat niet?

Voorbeeld:

Wat denkt u hoe een Jood een lied als “er is kracht in het bloed” zal opvatten. Als de teksten van onze liederen, vaak al onbegrijpelijk voor Christenen, hem niet hard gillend de kerk uitjagen kunnen uitspraken van getrouwe leden dat soms wel. Zelfs indien dit allemaal goed gaat en de voorganger ook nog een geweldige overdenking presenteert is de kans klein dat dit direct een Jood zal veranderen. Vreemde gebruiken leiden de aandacht af, misschien zelfs wel symbolen (b.v.drie engelen aan de muur of een ruw houten kruis), of hij vraagt zich af wat een eerste Korintiër is.

Hoe voelde u zich bij uw eerste synagoge bezoek? Het beste is om geduld uit te oefenen, een echte vriend worden en dan pas wanneer zij aangeven om een bezoek te willen brengen aan je kerk hen mondeling voorbereiden. Ja, misschien zelfs wel afraden!

Wanneer we werkelijk onze Joodse vrienden willen bereiken moeten we diensten houden waarin de Joden zich thuis voelen. Het mag geen Christelijke dienst worden. Een Joodse dienst gebruikt Joodse liederen, Joods taalgebruik, Joodse kledij. De liturgie lijkt meer op een synagogendienst. De prediking mag alleen direct uit de Bijbel komen. Het is de Bijbeltekst dat ons samenbind, niet onze taal die we spreken of de kleding die we dragen, of de schilderijen aan onze muren. Ook het nieuwe testament, B’rit Hachadassah, kan ten goede gebruikt worden want het is in eerste instantie een Joods boek.

“De tijd is gekomen dat het Joodse volk het licht van de evangelie boodschap zal gegeven worden. Hashem wil dat we mensen ondersteunen en bemoedigen die evenwichtig voor deze mensen het werk oppakken want ook zij zullen de waarheid inzien en hun plaats voor G-d innemen. We moeten niet kleinschalig denken maar grote plannen maken. Er moet meer tijd en energie geïnvesteerd worden om hen die dichtbij, maar toch zo ver af van ons zijn, te bereiken. Laat er serieus werk gemaakt worden om het Joodse volk te bereiken.”(E.G.White – Manuscript 87, 1907)

Meer studies van de Joodse voorganger P. Daniëls
Meer info P. Daniëls en Gemeente Beth Echad (Spijkenisse)

Verder lezen: